مدل‏سازی و ارزیابی مخاطرات انتشار گازهای آلاینده هوا co، so2 و no2 خروجی فرآیند تولید فولاد

کنترل و کاهش پیامدهای ناشی از انتشار آلاینده‏ها مستلزم مدل‏سازی الگوی پراکنش این گازها از منبع و بررسی دامنه انتشار و اثرات زیست محیطی آنها می‏باشد. در این تحقیق ضمن بررسی تاثیرات مخرب گاز مونوکسید کربن، به نحوه پخش این آلاینده در محیط‏های صنعتی با تراکم بالای جمعیت پرداخته شده‏است. با توجه به اینکه صنعت فولاد به عنوان یکی از شاخص‏های ارزیابی صنعتی بودن کشورها در جهان بسیار حائز اهمیت است پس از معرفی و بررسی فرایندها و آلاینده‏های این صنعت، مطالعه موردی بر روی پراکنش آلاینده‏های خروجی کارخانه فولاد تاکستان انجام گرفته است. داده‏های خام توسط نرم افزار به اطلاعات قابل لمس تبدیل شده و در این طرح عرضه شده‏ است. برای این منظور پس از معرفی و مقایسه نرم افزارهای کاربردی مختلف، نرم افزار پیشرفته phast 6.54انتخاب شده‏است که یکی از بهترین و دقیق‏ترین ابزارهای ارائه شده برای مدل‏سازی پراکنش مواد در محیط می‏باشد. در تحقیق حاضر، علاوه بر مدل‏سازی پراکنش گاز مونوکسید کربن جهت درک بهتر از مفهوم انتشار این گاز، دو آلاینده مهم دیگـر خروجـی از دودکش کارخانه‏جات فولاد یـعنـی گازهای دی اکسید گـوگـرد و دی اکسید نیتروژن نیز مدل‏سازی شده و نحوه‏ انتشار این سه گاز با هم مقایسه شده‏است. اطلاعات فرایندی و همچنین شرایط مکانی و جوی به عنوان اطلاعات اصلی ورودی به نرم افزار، مورد استفاده قرار گرفته که در میان شرایط جوی مختلف به صورت محافظه کارانه بحرانی‏ترین شرایط احتمالی در نظر گرفته شده‏ است. با استناد به نتایج به دست آمده از مدل‏سازی مشاهده شد که برای گاز co، با توجه به ارتفاع 25 متری دودکش، شرایط هوای خطرناک تنها در مکان¬هایی با ارتفاع بیش از 23 متر تا ارتفاع حدود 27 متر و فاصله 36 متر از دودکش می¬تواند وجود داشته باشد. این گاز نهایتاً تا ارتفاع 22 متری نزول کرده، لذا به زمین نمی‏رسد که علت اصلی آن سبک‏تر بودن این گاز نسبت به هوا می‏باشد. گاز so2 در سطوح سلامت خوب و متوسط به ترتیب در فاصله‏های 200 و 300 متری از پایین دست دودکش به سطح زمین خواهد رسید. با در نظر گرفتن باد غالب با درجه‏ 135، انتشار گاز به سمت شمال‏غربی محیط صنعتی مورد مطالعه می‏باشد و ساختمان‏ها و افراد حاضر در این قسمت بیشتر در معرض این گاز خواهند بود. گاز no2 حداکثر تا ارتفاع 8 متری از سطح زمین نزول کرده لذا به سطح زمین نمی‏رسد. دلیل اصلی آن کم بودن میزان دبی جرمی گاز است. چون این گاز سنگین‏تر از هوا می‏باشد تا ارتفاع 8 متری از سطح زمین پایین آمده ولی به خاطر دبی جرمی کم آن، در این ارتفاع توسط هوا رقیق شده و به سطح زمین نمی‏رسد. در نهایت در این پروژه راه‏کارهایی جهت کنترل و کاهش انتشار آلاینده‏ها ارائه شده‏ که عموماً مورد توجه و استفاده کارخانه مذکور قرار گرفته‏است و می‏تواند جهت بهره‏گیری، مکان‏سنجی و احداث کارخانجات دیگر نیز مناسب باشد. نتایج حاصل از این مطالعات، امکان بررسی بحران حاصل از انتشار آلاینده‏های سمی و پاسخ مناسب به آن را به جامعه می‏دهد.